یکی از امکاناتی که از همان نسخه‌های اولیه زایا با ما همراه بود قابلیت کوتاه کردن لینک بدون نیاز به ثبت نام بود. کافی بود مشابه تصویر زیر آدرس دلخواه خود را در کادر پیوند وارد کرده و روی دکمه کوتاه کن کلیک می‌کردید تا لینک کوتاه شما در کسری از ثانیه ایجاد شود.
اما در چند ماه اخیر این قابلیت در زایا بنا به دلایلی برداشته شد. حالا شما برای ایجاد لینک حتما لازم است که در زایا ثبت نام کرده و هویت خود را از طریق شماره موبایل احراز کنید.
سوالی که این روزها زیاد از ما میشد این بود که چرا این قابلیت دوباره فعال نمی‌شود تا بتوان بدون نیاز به ثبت نام لینک‌ها را کوتاه کرد. از همین رو این نوشته را تغییر داده و دلیل تغییر این سیاست کاری را با هم بررسی می‌کنیم.
۳ دلیل غیر فعال کردن قابلیت کوتاه کردن لینک در زایا بدون ثبت نام
پیش از اینکه با هم به بررسی این دلایل پردازیم، لازم است این نکات را در نظر بگیرید که حتی اگر این ویژگی هنوز هم فعال شود، شما چون دسترسی به مشاهده آمار کلیک‌ها روی لینک ندارید و از طرفی امکان ویرایش آن نیز بدون ثبت نام فراهم نیست، نمی‌توان گفت که به صورت حرفه‌ای می‌توانستید از کوتاه کردن لینک‌های خود لذت ببرید. :)
علاوه بر مورد فوق شما با ثبت نام در زایا می‌توانید به قابلیت‌های بیشتر و حرفه‌ای برای کوتاه کردن لینک دسترسی داشته باشید که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- امکان ایجاد دسته‌بندی برای لینک‌ها
- امکان ساخت لینک کوتاه پیشرفته
- ساخت لینک‌های رمزدار و زمان‌دار
- امکان استفاده از دامنه دلخواه یا شخصی
- مدیریت کامل لینک‌های کوتاه شده
- ساخت بی نهایت لینک کوتاه شده
دلیل اول: دستور دادستانی برای احراز هویت کاربران
چند روز پیش از آخرین روزهای پاییز سال ۱۴۰۰ ایمیلی از سوی دادستانی اینترنت به کلیه سایت‌های کوتاه کننده لینک مبنی بر اینکه باید هویت کاربران خود را برای ساخت لینک کوتاه احراز کنند ارسال شد. می‌توانید نمونه این خبر را در صفحه«احراز هویت به وبسایت‌های کوتاه‌کننده لینک رسید؛ ضرب‌العجل دادستانی تا 5 دی ماه» در دیجیاتو مطالعه کنید.
این ابلاغیه به زایا نیز ارسال شد که صرفا ۵ روز زمان داده شده بود که سیستم توسعه داده شده و همه کاربران سایت به منظور فعالیت و ایجاد لینک کوتاه، از طریق شماره موبایل و دریافت کد اعتبارسنجی هویت خود را تایید کنند.
دلیل این موضوع برای جلوگیری از فیشینگ و کلاهبرداری‌های اینترنتی بود که به جان کاربران ایرانی افتاده بود. بسیاری از افراد سودجو از سایت‌های کوتاه کننده لینک به منظور ارسال صفحات فیشینگ استفاده می‌کردند که از نظر حریم خصوصی و امنیتی دارای ایرادات فراوانی بود.
لذا طبق این قانون جدید زایا نیز با اینکه احراز هویت پیش از این ابلاغیه در سیستم تعریف شده بود، اما آن را به حالت اجباری تغییر داد.
دلیل دوم: جلوگیری از بلاک شدن دامنه‌های زایا
تمامی سرویس‌های کوتاه کننده لینک که فعالیت خود را هنوز چند سالی نیست آغاز کرده‌اند، باید برای موتورهای جستجو و سایت‌های بزرگی همچون شبکه‌های اجتماعی اینستاگرام مورد تایید قرار گیرند. چرا که ممکن است به دلیل ایجاد لینک‌های کوتاهی که کاربر را به صفحات فیشینگ ارسال می‌کنند بلاک شوند.
در واقع دلیل دوم این کار به منظور جلوگیری و کاهش این مشکل بود. اگر دامنه‌های کوتاه کننده لینک زایا توسط سرویس‌های گوگل، اینستاگرام، مایکروسافت و دیگر سایت‌های بزرگی که شما درست در همان‌ها نیاز به ایجاد لینک کوتاه و صفحه یکلینک دارید بلاک شود، دیگر کاربران قادر به مشاهده لینک کوتاه شده نخواهند بود.
چرا که به محض وارد کردن آدرس لینک کوتاه شده، با صفحه خطای فیشینگ یا ویروسی بودن مواجه خواهید شد و دیگر نمی‌توان لینک مقصد را مشاهده کرد.
دلیل سوم: مسئولیت اجتماعی
سومین دلیلی که موجب شد این ویژگی غیرفعال شود در جهت مسئولیت‌های اجتماعی و احترام به حریم خصوصی کاربران ایرانی بوده است. تمامی تلاش ما در زایا این است که لینک‌های کوتاه شده با کیفیت ایجاد شود تا مشکلاتی همچون فیشینگ، نقش حریم خصوصی و مسائل پیرامون آن دامن‌گیر کاربران نشود.
همانطور که می‌دانید بسیاری از کاربران اینترنت در ایران، بعد از همه گیری بیماری کرونا افزایش به شدت بالایی داشتند. تا پیش از کرونا میزان کاربران ایرانی که از اینترنت برای انجام کارهای مختلف و وبگردی استفاده می‌کردند رقم پایین‌تری بود که صد البته آمار دقیقی از آن در دسترس نداریم.
اما اگر در همین جمع‌های خودمانی و خانوادگی نگاهی به گذشته کنیم، به وضوح می‌بینیم که اگر پیش از آن یک یا چند گوشی هوشمند در خانه ما وجود داشت، حالا به ازای هر عضو خانواده یک گوشی وجود دارد و حتی در برخی خانواده‌ها تعداد از اعضا نیز بیشتر است.
از طرفی دیگر به دلیل اینکه کاستی‌های فراوانی در زمینه فرهنگ استفاده از اینترنت در ایران وجود دارد و بسیاری از کاربران نیز انجام برخی کارهای ساده را نمی‌دانند، همواره تهدید فیشینگ، کلاهبرداری و تجاوز به حریم خصوصی افراد وجود دارد.
لذا ما در زایا تمام تلاش خود را می‌کنیم که امکان کوتاه کردن لینک را برای چنین سایت‌هایی از دور خارج کرده و با توسعه روزافزون امکاناتی که ایجاد می‌کنیم، به افزایش کیفیت لینک‌های کوتاه شده و سلامت کاربران ایرانی کمک کنیم.
